Kolano
Kolano to układ złożony z kości, więzadeł, ścięgien i chrząstki, który zapewnia zarówno możliwość pozostawania w pozycji nieruchomej, jak i chodzenie. Jego ruch polega na specyficznym połączeniu toczenia i przesuwania. Choroby kolana mają najczęściej charakter traumatyczny (skręcenie lub zerwanie więzadła krzyżowego) lub zwyrodnieniowy (choroba zwyrodnieniowa stawów).
Kolano jest dużym stawem, odgrywającym ważną rolę w zakresie utrzymywania ciężaru i mobilności naszego ciała. Obejmuje on trzy kości, rzepkę, kość udową i piszczelową, dwa stawy (rzepkowo-udowy, piszczelowy), więzadła oraz ścięgna (rzepki i mięśnia czworogłowego).
Schorzenia spowodowane przez urazy
Zwichnięcie, z rozciągnięciem lub zerwaniem więzadeł, stanowi najczęściej występujący (w 43% przypadków) uraz kolana. Leczenie obejmuje odpoczynek, stosowanie lodu, założenie bandaża, utrzymywanie kończyny w pozycji podniesionej, przyjmowanie środków przeciwbólowych i używanie laski lub kul do poruszania się. W zależności od ciężkości zwichnięcia może być konieczne przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego. Unieruchomienie za pomocą ortezy elastycznej lub sztywnej jest wymagane w okresie od 1 do 3 tygodni. Odpowiednia rehabilitacja może zapewnić szybsze wyleczenie.
Dyslokacja to zwichnięcie, w którego przypadku powierzchnie stawów ulegają przemieszczeniu, powodując zerwanie więzadeł. Dyslokacja musi zostać zredukowana (staw musi powrócić na swoje miejsce), a następnie unieruchomiona. Złamanie rzepki jest złamaniem kości wymagającym unieruchomienia, a niekiedy zabiegu chirurgicznego.
Zapalenia
Występują one przede wszystkim u osób uprawiających sport. Zapalenie ścięgien rzepki występuje u osób uprawiających piłkę ręczną, siatkówkę lub koszykówkę. Przejawia się ono jako ból odczuwany pod rzepką podczas wysiłku. Zespół bólu rzepki, nazywany także zespołem rzepkowym występuje najczęściej u biegaczy. Ból pojawia się z przodu kolana za rzepką, w przypadku pozostawania przez dłuższy czas w pozycji siedzącej lub podczas schodzenia w dół. Leczenie tych stanów zapalnych polega na odpoczynku oraz przyjmowaniu środków przeciwzapalnych i przeciwbólowych. W okresie powrotu do aktywności konieczne jest noszenie ortezy. W przypadku wystąpienia zespołu rzepkowego może być również konieczne wzmocnienie mięśnia czworogłowego.
Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego
Choroba zwyrodnieniowa stawów to przedwczesne zużycie chrząstki stawu kolanowego, często powiązane z lokalnym zapaleniem i pojawieniem się narośli kostnych (osteofitów). Jest to najczęściej występująca choroba zwyrodnieniowa kości i stawów kończyn dolnych, dotycząca w szczególności osób z nadwagą i siedzącym trybem życia, ale także sportowców. Powoduje ona ból podczas wykonywania ruchu oraz wystąpienie odczucia sztywności, które utrudnia wykonywanie codziennych czynności. Przestrzeganie zasad dotyczących żywienia i odpowiedniej diety, przyjmowanie środków przeciwbólowych, stosowanie ortezy lub użycie laski bądź kul do chodzenia oraz fizjoterapia to rozwiązania mające na celu złagodzenie bólu i przywrócenie ruchomości stawu.