Obrzęk limfatyczny kończyn dolnych
Będący konsekwencją dysfunkcji układu limfatycznego obrzęk limfatyczny kończyn(y) dolnych(ej) powoduje uczucie dyskomfortu i pociąga za sobą ryzyko powikłań skórnych. Konieczne jest wykonywanie zabiegów obejmujących drenaż ręczny i zapewnienie ucisku chorej kończyny.
Obrzęk limfatyczny kończyn dolnych jest wynikiem spowolnienia lub zablokowania limfy krążącej w układzie limfatycznym. Zastój limfy powoduje zwiększenie objętości - zlokalizowane lub rozproszone - jednej lub obu kończyn oraz postępujące zmiany tkanki podskórnej. Kończyna puchnie, niewidoczne są kostne wyniosłości kolana lub kostki. W ciężkich przypadkach mogą również wystąpić problemy skórne i żółknięcie paznokci palców u nóg.
Obrzęk limfatyczny pierwotny lub wtórny
W zależności od przyczyn jego wystąpienia, rozróżniamy:
- Obrzęk limfatyczny pierwotny kończyn dolnych. Może on być obecny po urodzeniu lub wystąpić we wczesnym wieku dorosłym. Bywa, że obrzęk pierwotny może zostać wywołany niewielkim urazem takim jak skręcenie, uderzenie, ukąszenie przez owada. Najczęściej dotyczy obydwu kończyn.
- Obrzęk limfatyczny wtórny. Rozwija się w wyniku zlokalizowanego zajęcia układu limfatycznego podczas chirurgicznego leczenia raka okolicy miednicy (szyjki macicy, jajników, prostaty, pęcherza, odbytnicy itp.) lub na przykład po ostrym zapaleniu zapalnym pochodzenia bakteryjnego. W takim przypadku dotyczy najczęściej jednej z dwóch kończyn.
Aktywne leczenie dla odzyskania mobilności
Leczenie obrzęku limfatycznego kończyn dolnych polega na założeniu bandaży, przeprowadzeniu przez fizjoterapeutę ręcznego drenażu limfatycznego (masaż obszarów dotkniętych zastojem limfy) oraz innych zabiegów fizykalnych. Konieczne jest długotrwałe noszenie ortezy uciskowej, takiej jak: skarpetki, pończochy lub rajstopy, w zależności od przypadku.
Leczenie zostaje uzupełnione poprzez przestrzeganie zasad dotyczących odpowiedniego stylu życia (niezbyt intensywna aktywność fizyczna, kontrola wagi) i pielęgnację skóry. Umożliwia to zmniejszenie ryzyka pogorszenia obrzęku limfatycznego i infekcji skóry (zapalenia skóry, tkanki podskórnej i naczyń limfatycznych, czasami określanego jako róża lub cellulitis). W wyjątkowo ciężkich przypadkach i w razie niepowodzenia zachowawczych metod leczenia można rozważyć przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego.