Protokół RICE: Twój sprzymierzeniec w walce z kontuzjami

Sport to zdrowa aktywność. Jednak może to również prowadzić do obrażeń. Jednym z najczęstszych jest skręcenie stawu skokowego (1). W tym miejscu pojawia się protokół RICE. 
Jest to powszechnie zalecana metoda udzielania pierwszej pomocy (2). Służy do wstępnego leczenia kontuzji sportowych. W tym artykule szczegółowo przyjrzymy się temu protokołowi. 
Zobaczymy, jak może być Twoim sprzymierzeńcem w walce z kontuzjami sportowymi, ale nie tylko.

 Definicja i pochodzenie protokołu RICE


RICE to skrót od angielskich słów: Rest, Ice, Compression, Elevation (odpoczynek), lód, kompresja, windowanie. Ta metoda została po raz pierwszy wprowadzona w 1970 roku. Stała się standardem w dziedzinie medycyny sportowej. Początkowo opracowany przez dr Gabe'a Mirkina w 1978 roku, zyskała na popularności. (3)
Od czasu jego wprowadzenia protokół RICE został powszechnie przyjęty. Jest często cytowany w poradnikach pierwszej pomocy dla urazów (2).


Etapy protokołu RICE 


Stosowanie protokołu RICE wymaga wykonania czterech odrębnych kroków. Każdy składnik odgrywa określoną rolę w leczeniu kontuzji sportowych. Postępowanie zgodnie z instrukcjami zapewnia skuteczną redukcję bólu i obrzęku. (2)  


Bardzo ważne jest, aby rozpocząć stosowanie protokołu RICE tak szybko, jak to możliwe po urazie. Maksymalizuje to jego korzyści, zapobiegając dalszym uszkodzeniom. Znając i stosując prawidłowo każdy krok, możesz przyczynić się do szybkiego i całkowitego powrotu do zdrowia.  
Objawy powinny zacząć ustępować w miarę stosowania protokołu. Jeśli tak nie jest, zaleca się kontrolę lekarską. Uważne monitorowanie postępów pomaga dostosować czas trwania każdej fazy w razie potrzeby. (2) 


Choć prosty, protokół wymaga uwagi i dyscypliny. Każdy komponent musi być wykonany poprawnie, aby uzyskać jak największe korzyści. Przyjrzyjmy się szczegółowo tym czterem krokom, aby lepiej zrozumieć ich znaczenie.  

Infografika przedstawiająca metodę RICE: odpoczynek, lód, ucisk, uniesienie

 

 R: Rest 


Rest to pierwszy krok w protokole RICE. Pozwala organizmowi rozpocząć proces gojenia. Kiedy jesteś ranny, dalsze obciążanie uszkodzonej części ciała może pogorszyć sytuację. 
W związku z tym konieczne jest natychmiastowe zaprzestanie wszelkiej aktywności (3). Odpoczynek zmniejsza również ryzyko dalszych kontuzji. Aby uzyskać optymalną skuteczność, unikaj obciążania dotkniętego obszaru, dopóki nie poprawi się. 


I: Ice 


Stosowanie lodu ma kluczowe znaczenie dla kontrolowania stanu zapalnego i bólu. Należy to zrobić szybko po kontuzji. Lód zmniejsza przepływ krwi do dotkniętego obszaru, co zmniejsza obrzęk i ból (3). 
Zaleca się nakładanie worka lodu na 15 do 20 minut co dwie do trzech godzin przez pierwsze 48 godzin lub do czasu ustabilizowania się obrzęku i stanu zapalnego. Upewnij się, że umieściłeś warstwę ochronną, taką jak szmatka, między lodem a skórą. Pomaga to zapobiegać oparzeniom (2). 

 

C: Compression 


Kompresja stabilizuje staw lub kontuzjowany obszar. Pomaga kontrolować obrzęk, zmniejszając gromadzenie się płynu w tkankach i utrzymując zakres ruchu. Użyj bandaża elastycznego lub uciskowego, aby delikatnie owinąć wokół dotkniętego obszaru (2). 
Ważne jest, aby nie zaciskać bandaża zbyt mocno. Nadmierna kompresja może upośledzać krążenie krwi. Regularnie sprawdzaj, czy nie ma oznak krążenia, takich jak brak mrowienia. 

 

E: Elevation


Windowanie kończyny do góry jest często zaniedbywanym, ale fundamentalnym krokiem. Podnosząc nogę powyżej poziomu serca (od 15 do 25 cm), ułatwiasz drenaż żylny i limfatyczny. Pomaga to zmniejszyć obrzęk. (2) 
Staraj się utrzymywać zraniony obszar tak wysoko, jak to możliwe, aż obrzęk zacznie ustępować. Na przykład oprzyj stopę na poduszce, gdy leżysz. Uniesienie poprawia również powrót żylny, co wspomaga powrót do zdrowia. 


Zastosowanie protokołu RICE w przypadku skręceń stawu skokowego  


Skręcenia stawu skokowego należą do najczęstszych urazów u sportowców. Protokół RICE jest często zalecany do ich początkowego leczenia. Szybkie zastosowanie tego protokołu może zmniejszyć ból i czas gojenia oraz zminimalizować powikłania.  
Kiedy dochodzi do skręcenia, więzadła kostki są rozciągane lub zrywane (4). Protokół RICE pozwala na skuteczną regenerację. Pomaga ograniczyć uszkodzenia, jednocześnie wspomagając regenerację tkanek.  
 Kluczowa jest jednak cierpliwość. Nie spiesz się z powrotem do normalnych zajęć. Organizm potrzebuje czasu, aby wzmocnić więzadła i inne uszkodzone tkanki.  


Leki przeciwzapalne lub przeciwbólowe (5) mogą być stosowane jako suplement, ale przed ich użyciem skonsultuj się z lekarzem. Pomocne może być również noszenie ortezy stawu skokowego. Na koniec należy pamiętać o tym, jak ważny jest dobrze przestrzegany program rehabilitacji.  


Rozpoznawanie skręcenia stawu skokowego  


 Aby skutecznie leczyć skręcenie stawu skokowego, należy je najpierw zidentyfikować.  
Aby dowiedzieć się o i rozróżnić 3 różne etapy skręcenia (łagodne skręcenie, umiarkowane skręcenie i ciężkie skręcenie), zapoznaj się z naszym pełnym artykułem na temat skręceń kostki. 

Jeśli odczuwasz ból, który sugeruje skręcenie, złamanie, zapalenie ścięgien lub jakikolwiek inny stan, skonsultuj się z lekarzem w celu ustalenia diagnozy w celu uzyskania optymalnego leczenia. Może to obejmować badanie kliniczne (w tym zdjęcia rentgenowskie) lub badanie fizykalne. (6) Skręcenie, które nie jest odpowiednio leczone, może prowadzić do późniejszego osłabienia.   


Obserwacja lekarska i rehabilitacja  


 Konsultacja z lekarzem jest niezbędna w przypadku poważnych urazów lub jeśli objawy utrzymują się. Trafna diagnoza pozwala na celową rehabilitację.  
Lekarz może zalecić ćwiczenia rehabilitacyjne w celu przywrócenia siły i elastyczności. Ćwiczenia te powinny być progresywne i dostosowane do indywidualnych potrzeb.  
Fizjoterapia może znacznie poprawić proces gojenia. (6) Pomaga wzmocnić osłabione więzadła i zapobiec przyszłym kontuzjom. 


Pamiętaj, aby postępować zgodnie z zaleceniami i zaleceniami specjalisty, aby uniknąć nawrotów. Wreszcie, edukacja w zakresie zapobiegania kontuzjom jest głównym atutem dla przyszłego uprawiania sportu. W ten sposób możesz przyjąć proaktywne podejście do zarządzania swoim zdrowiem.  
Pamiętaj, że protokół RICE jest środkiem awaryjnym i może być konieczna obserwacja medyczna, a nawet operacja w przypadku skręcenia kostki z całkowitym zerwaniem więzadeł (stopień III). Właściwe wykorzystanie protokołu może mieć ogromny wpływ na wynik powrotu do zdrowia (2). 

 

 

Źródła :

 

  1. Waterman BR, Owens BD, DaveyS, ZacchilliMA, Belmont PJ Jr. Epidemiologia skręceń stawu skokowego w Stanach Zjednoczonych. J Chirurgia stawu kostnego. 6 października 2010 r.; 92(13):2279-84. doi: 10.2106/JBJS. I.01537. PMID: 20926721.  
  2. Wolfe MW, Uhl TL, Mattacola CG, McCluskey LC. Leczenie skręceń stawu skokowego. Jestem lekarzem rodzinnym. 1 stycznia 2001 r.; 63(1):93-104. Errata w: Am Fam Physician 2001 Aug 1; 64(3):386. PMID: 11195774.  
  3. Akademia, Stany Zjednoczone (2020, 30 października). Protokół R.I.C.E jest MITEM: Przegląd i Zalecenia. Dziennik Sportowy. https://thesportjournal.org/article/the-r-i-c-e-protocol-is-a-myth-a-review-and-recommendations/
  4. Melanson SW, Shuman VL. Ostre skręcenie stawu skokowego. [Aktualizacja 2023 maja]. W: StatPearls [Internet]. Wyspa skarbów (Floryda): Wydawnictwo StatPearls; 2024 styczeń-. Dostępne od: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459212/ 
  5. Vuurberg G, Hoorntje A, Wink LM i inniDiagnostyka, leczenie i zapobieganie skręceniom stawu skokowego: aktualizacja wytycznych klinicznych opartych na dowodachBritish Journal of Sports Medicine 2018;52:956. https://doi.org/10.1136/bjsports-2017-098106 
  6. Haute Autorité Santé ," DISPOSITIFS de COMPRESSION/CONTENTION médicale à usage individuel Utilisation en ORTHOPÉDIE/ RHUMATOLOGIE/ TRAUMATOLOGIE"; Octobre 2012 (consulté le 07/10/2024). MA : https://www.has-sante.fr/jcms/c_1318289/fr/dispositifs-de-compression/contention-medicale-a-usage-individuel-utilisation-en-orthopedie/rhumatologie/traumatologie 


Crédits : Thuasne / Canva